فیبروم ها تومور های خوش خیم رحم هستند که اکثرا بدون علامت میباشند۰ با این وجود یکی از دلایل عمده ی نازایی مربوط به فیبروم ها میباشد به علاوه باعث خونریزی های غیر عادی رحمی میشود. علاوه بر این باعث تغییرات بدخیمی و سرطان میگردند و اکثرا باعث کم خونی میشوند.
تشخیص: فیبروم رحم در اکثر مواقع هنگام معاینه ی پزشک تشخیص داده میشود بدین صورت که یا رحم بزرگتر از حد معمول بوده و یا نامنظمی در آن تشخیص داده میشود و یا علایم بالینی بیماری مریض را مجبور به مراجعه ی به پزشک می نماید. بهترین راه تشخیص:
۱) معاینه توسط پزشک
۲) سونوگرافی: با انجام سونوگرافی از رحم که به دو طریقه از روی شکم ( trans abdominal ) و از راه واژن ( trans vaginal ) صورت میگیرد.
۳) (MRI (magnetic resonance imaging: که دقیقا محل و اندازه ی تومور را مشخص میکند.
۴) Hystero sonography: هیسترو سونوگرافی که ابتدا با تزریق سالین نرمال در رحم باعث متصل شدن رحم شده و سپس سونوگرافی انجام میشود. در این روش لایه ی مخاطی رحم به وضوح دیده میشود و فیبروم های زیر مخاطی (submucosal) بهتر دیده میشود واین روش برای خانم هایی که مایل به بارداری هستند روش خوبی است.
۵) Hystero salpingography هیستروسالپینگو گرافی: با این روش لوله های رحم هم مشخص میشوند و برای بیمارانی که نازایی دارند مفید میباشد و مشخص میشود که لوله های رحمی باز یا بسته است.
۶) Hysteroscopy هیستروسکوپی: که در این روش با دوربین مخصوص وارد رحم شده و پس از تشخیص فیبروم های زیرمخاطی توسط این دستگاه خارج میگردد.
۷) Laparoscopy لاپاراسکوپی: در این روش تشخیصی بوسیله ی لاپاراسکوپ وارد محوطه ی شکم شده و مستقیما رحم و ضمایم رحم و تخمدان ها مشاهده میشود.
Treatment
درمان های غیر جراحی ( non invasive ):
۱) Gonadotropin agonists: داروهایی هستند که مانع ترشح استروژن و پروژسترون شده و علایم یایسگی مانند گر گرفتن و داغ شدن در بیمار ایجاد میکنند و از بزرگ شدن فیبروم جلوگیری نموده و علایم آن را کاهش میدهند ولی این داروها را بیشتر از ۳ تا ۶ ماه نمیشود استفاده کرد. این داروها عبارتند از:
( Lupron- Eligard- Zolaxen )
( Progestin releasing ( IUD:
باعث کم شدن خونریزی میشوند ولی باعث کوچک شدن و از بین رفتن فیبروم نمیشوند. در این روش از بارداری هم جلوگیری میشود.
Tranexamic acid: باعث کم شدن خونریزی میشوند.
قرص های جلوگیری هم باعث کم شدن خونریزی میشوند.
سایر روش های درمانی فیبروم:
زمانیکه بیمار زیر دستگاه MRI است محل دقیق فیبروم را مشخص نموده و با دستگاه سونوگرافی امواج قوی سونو را روی فیبروم متمرکز نموده و بخشی از غده را متلاشی میکنند.
Uterin artery embolisation: با این روش مواد سوزاننده داخل شریان رحمی تزریق شده و باعث انسداد شریان شده و در نتیجه فیبروم از بین میرود.
Radio frequency ablation: در این روش ضمن لاپاراسکوپی فیبروم را برمیدارند.
روش جراحی با لاپاراسکوپ و یا روش روباتیک فیبروم را میشود جراحی نمود.
میومکتومی از طریق حفره ی رحم توسط هیستروسکوپ.
Endometrial ablation: در این روش دستگاه مخصوص وارد محوطه ی رحم شده و توسط مایکروویو آب داخل رحم گرم شده در حدیکه لایه ی مخاطی رحم را میسوزاند این عمل در مراحل اخر پریود که خونریزی زیاد است انجام میشود و باعث کنترل خونرزی میشود. برای خانم های که تمایل به حاملگی دارند از این روش استفاده نمیشود.
Morcellation during fibroid removal: اگر فیبروم بزرگ باشد میتوان آن را به تیکه های کوچک تقسیم کرده و خارج نمود البته اگر مشکوک به سرطان باشیم نباید چنین کاری انجام شود.
اگر بیمار تمایل به حاملگی دارد نباید از روش های زیر استفاده کرد:
1) Endo metrial ablation
2) Uterine artery embolization
3) Radio frequency ablation
قبل از جراحی باید دقیق با بیمار صحبت شود و انواع روش های میومکتومی را توضیح داد و مطمین بود که ایا تمایل به حاملگی دارد یا نه و اگر تمایل به بارداری دارد میومکتومی از طریق جراحی بهترین روش است.
باید توجه داشت در میومکتومی فیبروم های کوچکی هستند که در زمان جراحی دیده نمیشوند و بعد از مدتی بزرگ شده و اصطلاحا فیبروم اود مینماید بنابراین در خانم هایی که مبتلا به فیبروم هستند و تمایلی به حاملگی ندارند و به حد کافی فرزند دارند بهتر است هیسترکتومی انجام شود.
این مطالب کاملا جدید و مطابق با دستورالعمل جراحی روز امریکا میباشد.
